Astma oskrzelowa jest chorobą układu oddechowego, która wymaga nieustannego stosowania leków kontrolujących stan pacjenta i ograniczających ryzyko występowania objawów. Czy preparaty przeciw astmie są objęte programem refundacji?
Przyczyny i objawy astmy
Astma jest schorzeniem prowadzącym do utraty drożności dróg oddechowych, co skutkuje napadami duszności. Jest to efekt nadmiernego napięcia mięśniówki i obrzęku błony śluzowej oskrzeli, któremu towarzyszy wzmożona produkcja wydzieliny oddechowej. To właśnie atak astmy, który zwykle następuje wskutek wydzielania przeciwciał IgE przez nadwrażliwy układ odpornościowy. Czynniki przyczyniające się do wyzwolenia astmy to:
- niektóre leki
- sierść zwierząt
- pyłki drzew i traw
- stres i silne emocje
- roztocza kurzu domowego
- intensywny wysiłek fizyczny
- część produktów spożywczych
- dym papierosowy i zanieczyszczenia powietrza
- substancje chemiczne (np. kosmetyki, środki czystości)
Astmatycy cierpią nie tylko z powodu wspomnianych ataków. Oprócz tego borykają się z szeregiem innych niedogodności, które utrudniają codzienne funkcjonowanie i stanowią przyczynę dyskomfortu. Najczęściej jest to suchy i męczący kaszel, świszczący oddech, ból w klatce piersiowej, zmniejszona wydolność i szybsza męczliwość, wtórne infekcje układu oddechowego. Często astmie towarzyszą inne problemy związane z alergią dróg oddechowych np. zapalenie spojówek, nieżyt nosa (katar sienny) czy nadmierne łzawienie.
Farmakoterapia astmy a refundacja
Leczenie astmy to w głównej mierze stosowanie środków farmakologicznych, które są ukierunkowane na:
- zmniejszenie stanu zapalnego, co pozwala kontrolować częstotliwość ataków
- rozrzedzenie nadmiernie produkowanej plwociny i ułatwienie jej odkrztuszania
- doraźne rozszerzenie oskrzeli wskutek zmniejszenia obrzęku błony śluzowej i napięcia mięśni
Leki wykorzystywane w astmie to glikokortykosteroidy, beta2-mimetyki, mukolityki i preparaty antyleuketrionowe, z czego dwie pierwsze pozycje są najczęściej używane. Astmatycy stosują te leki w formie proszków lub płynów przeznaczonych do kieszonkowych inhalatorów. Zaletami leków wziewnych są proste użycie, szybkie i skoncentrowane działanie oraz znikoma szansa występowania objawów niepożądanych.
Część leków stosowanych w astmie była przeznaczona też do terapii innych chorób układu oddechowego np. berylozy, POChP czy pylicy. Dotychczasowo pacjenci mogli je zakupić po niższej cenie dzięki refundacji przez Ministerstwo Zdrowia, co stanowiło spore odciążenie finansowe. Jednak wraz z początkiem 2022 roku nastąpiła niekorzystna zmiana – część leków na astmę nie pojawiła się na liście środków refundowanych, a w przypadku innych czas refundacji uległ znaczącemu skróceniu. Preparaty, które z dniem 1 stycznia 2022 zostały wykluczone to:
- Pulmicort (0,125; 0,25 i 0,5 mg/l)
- Flixotide (0,5 i 2 mg/2ml)
- Bufomix Easyhaler (0,16 mg + 4,5 mcg/daw. inh.)
- Budelin Novolizer 200 (0,2 mg/daw. – w tym wersja z inhalatorem)
- Ventolin (1 mg/ml)
Warto jednak wspomnieć, że cena leków Seretide Dysk 250 i 500 ulegnie znaczącemu obniżeniu – może to stanowić alternatywę dla pacjentów z astmą. Oczywiście możliwość użycia tego preparatu musi być potwierdzona przez lekarza.
Bibliografia:
- Beasley R., Semprini A., Mitchell EA. „Risk factors for asthma: is prevention possible?.” The Lancet 2015, 386(9998): 1075-1085.
- Balińska-Miśkiewicz W. „Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej u osób dorosłych.” Farmacja Polska 2009, 65(11): 793-803.
- https://ktomalek.pl/blog/nowa-lista-refundacyjna-ktore-leki-zdrozeja-od-1-stycznia-2022-r/w-2659
