Leki na astmę, ciąża, a bezpieczeństwo – jak to wygląda w praktyce?

Głównymi preparatami stosowanymi w farmakoterapii astmy są wziewne leki złożone. To produkty lecznicze stanowiące połączenie przeciwzapalnych glikokortykosteroidów z długo działającymi beta2-mimetykami, które powodują rozszerzenie oskrzeli. Złożone leki przeciwastmatyczne są całkowicie bezpieczne dla kobiet w ciąży i płodu. Wynika to przede wszystkim z ich postaci:

• wziewna postać środków farmakologicznych umożliwia bezpośrednie oddziaływanie składników aktywnych na układ oddechowy – ominięcie układu pokarmowego minimalizuje przenikanie leku do krwioobiegu,
• aplikacja leku wprost do dróg oddechowych pozwala zastosować znacznie mniejszą dawkę dla uzyskania pożądanego efektu terapeutycznego, co minimalizuje szansę występowania potencjalnych skutków ubocznych.

Doraźne przeciwdziałanie astmatycznym napadom polega na podawaniu chorym krótko działających beta2-mimetyków. W ich przypadku kobiety w ciąży powinni zwracać uwagę na ilość stosowanego leku – konieczność zwiększenia dawki oznacza, że astma ulega pogłębieniu i tym samym niezbędna jest konsultacja z lekarzem.

Równie bezpieczne okazują się leki antyleukotrienowe, które przeważnie wykorzystuje się jako formę zastępstwa dla przeciwzapalnych glikokortykosteroidów. Ich użycie również nie jest przeciwwskazane dla ciężarnych oraz nie dostrzega się w nich potencjalnego zagrożenia dla rozwijającego się płodu.

Przerwanie leczenia astmy – konsekwencje

Wiele kobiet z uwagi na strach przed potencjalnym, niebezpiecznym wpływem leków przeciwastmatycznych na ciąże decyduje się przerwać farmakoterapię. Takie rozwiązanie jest sporym ryzykiem dla zdrowia matki i dziecka – niekontrolowana astma powoduje nasilenie epizodów duszności, które stanowią bezpośrednie zagrożenie życia ciężarnej. Co więcej, nieleczona astma skutkuje występowaniem zaostrzeń prowadzących do potencjalnego niedotlenienia dziecka i wzrostu szans na poronienie. Dlatego zaniechanie leczenia farmakologicznego astmy jest realnym niebezpieczeństwem dla zdrowia, w przeciwieństwie do nieuzasadnionego strachu przed stosowaniem leków o potwierdzonym braku negatywnego oddziaływania na płód.

Leczenie astmy w ciąży – co oprócz leków?

Farmakoterapia to nie wszystko, choć stanowi główną broń wobec choroby astmatycznej. Kobiety w trakcie ciąży mogą wspomóc układ oddechowy bezpiecznymi sposobami. Inhalacje ciepłą wodą z solą w połączeniu z olejkami eterycznymi (np. sosną, eukaliptusem czy miętą) będą wartościowym sposobem na zachowanie optymalnej drożności i oczyszczenie dróg oddechowych oraz nawilżenie błon śluzowych. Ponadto zaleca się regularnie wietrzyć pokój, zainwestować w urządzenie do nawilżania powietrza, zainwestować w pościel i odzież z hipoalergicznych materiałów, a przede wszystkim unikać kontaktu z czynnikami, które potęgują ryzyko ataku astmy np. pyłków roślinnych, dymu tytoniowego i innych zanieczyszczeń powietrza, zimnego powietrza, zwierzęcej sierści czy kurzu. Kobiety w ciąży mogą też w ramach szkoły rodzenia skoncentrować się na regularnym wykonywaniu ćwiczeń oddechowych.

Bibliografia:

1. Poziomkowska-Gęsicka I., Błudnicka-Wojtuń K. „Astma u kobiet w ciąży.” Alergoprofil 2022, 18(1): 35-38.
2. Rogala B. „Asthma in pregnancy.” Polish Journal of Allergology 2015, 2(3): 94-98.
3. Sawicka A., Marcinowska-Suchowierska E. „Astma oskrzelowa w ciąży.” Postępy Nauk Medycznych 2010, 5: 413-416.
4. Murphy VE., Gibson PG. „Asthma in pregnancy.” Pulmonary Problems in Pregnancy 2009: 143-162.