Astma jest przewlekłą chorobą układu oddechowego, która stanowi efekt nadwrażliwości organizmu na działanie określonego czynnika. Wynikiem tego jest nadmierna produkcja przeciwciał IgE, co powoduje szereg niekorzystnych następstw określanych mianem ataku astmy. Choć istnieje wiele skutecznych leków ograniczających niebezpieczeństwa związane z astmą, to wielu pacjentów wiąże nadzieję z metodą leczenia celowanego.
Co to jest leczenie celowane?
Termin terapii czy też leczenia celowanego jest wykorzystywany przede wszystkim w onkologii. Odnosi się on do wykorzystania leków, których działanie zostanie ukierunkowane konkretnie na komórki nowotworowe, a zarazem z jak najmniejszym oddziaływaniem na komórki zdrowe. Właściwości środków farmakologicznych w onkologicznym leczeniu celowanym jest skoncentrowane na blokadzie mechanizmów, które pozwalają namnażać się komórkom nowotworowym, co w konsekwencji ogranicza zatrzymanie całego procesu chorobowego.
Terapia celowana w astmie oskrzelowej – jakie leki?
W roku 2016 istniał tylko jeden lek gwarantujący prawdziwe leczenie celowane w astmie oskrzelowej. Omalizumab, bo o nim mowa, to preparat pozwalający zmniejszyć ilość wolnych przeciwciał IgE, co jednocześnie ogranicza rozpoczęcie kaskady alergicznej. Choć lek jest skuteczny, to warto wspomnieć, że był on adresowany do konkretnej grupy astmatyków tj. do tych, u których dusznica bolesna jest uwarunkowana wyłącznie przez niepożądaną immunoglobulinę E (IgE).
Jednak na przestrzeni lat wykazano, że astma może mieć znacznie szersze podłoże problemu. Oprócz wysokiego poziomu przeciwciał IgE problem może być uwarunkowana przez:
- eozynofilię
- wzmożoną aktywność limfocytów Th2
- zwiększone stężenie określonych cytokin prozapalnych (IL-4, IL-5 i IL-13)
Medycyna nie pozostała obojętna wobec tych informacji, a liczne badania kliniczne doprowadziły do przygotowania nowych leków małocząsteczkowych do przeprowadzenia skutecznego leczenia celowanego. W roku 2019 na rynku pojawiło się wiele produktów podawanych doustnie, donosowo lub wziewnie, które okazały się nowym rozdziałem w terapii astmy oskrzelowej. Wspomniane leki to:
- SB010
- TPI ASM-8
- PM-43I
- BI-671800
- SP600125
- GSK-2190915
- GSK256066
- CHG6001
- RPL554
- Artezunat
- Nemiralisib
- Ligustrazyna
- Andragrafolid
Warto też wspomnieć, że niektóre z leków może zagwarantować dodatkowe korzyści terapeutyczne m.in. zniesienie steroidooporności, która stanowi następstwo stresu oksydacyjnego, nieustannej ekspozycji na działanie czynnika alergicznego, czy palenia tytoniu.
Czy leczenie celowane stanowi przyszłość terapii astmy?
Leki małocząsteczkowe są idealną propozycją dla astmatyków, którzy wymagają zindywidualizowanej terapii a ich schorzenie okazuje się być całkowicie bierne wobec większości dostępnych sposobów leczenia. Terapia celowana to także nadzieja dla osób z ciężkimi postaciami astmy, w których przypadku jedyną skuteczną opcją wydaje się być dokładne oddziaływanie substancji leczniczej np. na konkretne cytokiny prozapalne. Pozostaje mieć nadzieję, że ten obszar badań będzie rozwijał się z roku na rok, a pacjenci w niedługim czasie zyskają łatwy dostęp do leczenia celowanego przy pomocny innowacyjnych środków farmakologicznych.
Bibliografia:
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=4527
- https://www.termedia.pl/poz/Astma-Nowe-leki-biologiczne-w-drodze,23731.html
- Romantowski J., Niedoszytko M. „Nowe celowane leki małocząsteczkowe w leczeniu astmy.” Alergia Astma Immunologia 2019, 24(3): 131-136.
