Leczenie astmy to przede wszystkim unikanie czynników potęgujących szansę występowania napadu oraz regularne stosowanie leków o działaniu przeciwzapalnym i rozszerzającym oskrzela. Niemniej jednak astmatycy mogą też skorzystać z naturalnych sposób na wsparcie pracy układu oddechowego. Czy olejki eteryczne są pomocne dla astmatyków? Jakie olejki wybrać w przypadku aromaterapii astmy?
Dlaczego warto stosować olejki eteryczne u astmatyków?
Przede wszystkim dlatego, że olejki zapachowe pochodzące z różnych gatunków roślin zawierają wiele cennych komponentów aktywnych. Wśród nich należy wymienić np. triterpeny, fenolokwasy, flawonoidy, związki azotowe i siarkowe, estry, aldeyhydy, garbniki czy węglowodory. Substancje czynne, zwane fachowo lotnymi substancjami zapachowymi, określają fitoterapeutyczne właściwości roślinnych olejków eterycznych. Oto kilka przykładowych działań czynników aktywnych zawartych w olejkach zapachowych:
- azuleny (np. rumianek) mają działanie przeciwzapalne,
- bisabolol (również rumianek) wykazuje działanie antyoksydacyjne,
- karwakol (czarnuszka) hamuje aktywność COX-2 podobnie jak leki NLPZ,
- eugenol (np. goździk) i tymol (np. tymianek) wykazują właściwości antyseptyczne,
- cyneol (np. piołun i rozmaryn) oprócz właściwości antyzapalnych wspiera usuwanie nadprodukowanego śluzu oddechowego (działanie mukolityczne).
Aromaterapia w przypadku astmy stanowi połączenie dobroczynnych właściwości olejków zapachowych z ciepłą wodą i solą. Regularne wykonywanie inhalacji wykazuje działanie oczyszczające dla dróg oddechowych, wspiera ich nawilżanie, łagodzi występujące podrażnienia oraz pomaga zapobiec występowaniu wtórnych infekcji dróg oddechowych. Ponadto zawarte w olejkach polifenole mają istotne działanie antyoksydacyjne i wspierające odporność, co może być wartościową formą wsparcia dla układu immunologicznego.
Czy stosowanie olejków eterycznych w astmie jest bezpieczne?
Tak, zwłaszcza że aromaterapia i inhalacje olejkami nie stanowią żadnego zagrożenia w kontekście stosowanych leków. Olejki eteryczne nie wchodzą w interakcje, co minimalizuje ryzyko występowania wszelkich działań niepożądanych.
Olejki eteryczne dla astmatyka – co wybrać?
Lista olejków zapachowych, które można wykorzystać u pacjentów z astmą, jest niezwykle długa. Praktycznie każda poniższa pozycja sprawdzi się w kontekście wsparcia dróg oddechowych i polepszenia ich drożności. Olejki eteryczne, które można wykorzystać u osób z astmą to:
- Bazyliowy
- Bergamotkowy
- Cedrowy
- Cynamonowy
- Czarnuszkowy
- Eukaliptusowy
- Goździkowy
- Jodłowy
- Miętowy
- Oreganowy
- Pieprzowy
- Piołunowy
- Pomarańczowy
- Rozmarynowy
- Tymiankowy
- Szałwiowy
Aromaterapia a farmakoterapia – czy olejki zapachowe mogą zastąpić leki na astmę?
Stosowanie olejków eterycznych należy potraktować wyłącznie jako dodatek do leczenia farmakologicznego. Złożone leki na astmę, bazujące na połączeniu przeciwzapalnych glikokortykosteroidów i długo działających beta2-mimetyków rozszerzających oskrzela, są fundamentalnym sposobem kontrolowania astmy i zapobiegania dalszej progresji choroby. Aromaterapia przy użyciu roślinnych olejków zapachowych to nieinwazyjny i bezpieczny sposób na wsparcie dróg oddechowych np. w kontekście toalety drzewa oskrzelowego, przeciwdziałania nadmiernemu wysychaniu czy redukcji ryzyka występowania wtórnych infekcji. Niemniej jednak olejki eterycznie nie wykazują skuteczności, co do zapobiegania i przerywania atakom astmy. W związku z tym leczenie farmakologiczne nadal jest kluczowym czynnikiem w walce z chorobą astmatyczną.
Bibliografia:
- Najda A. „Roślinne substancje lotne – olejki eteryczne.” Episteme 2015, 2: 65-77.
- Marwicka J., Niemyska K., Podraza S. „Terapeutyczne właściwości aromaterapii.” Kosmetologia Estetyczna 2015, 4(6): 525-531.
- Zdrojewicz Z., Minczakowska K., Klepacki K. „Rola aromaterapii w medycynie.” Family Medicine & Primary Care Review 2014, 4: 387-391.
- Skalicka-Woźniak K., Stepulak A. „Aktywność biologiczna i farmakologiczna olejków eterycznych w leczeniu i profilaktyce chorób infekcyjnych.” Postepy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2013, 67: 1000-1007.