Przeciwdziałanie astmie opiera się głównie o odpowiednio dobraną farmakoterapię. Niemniej jednak codzienna dieta i niektóre jej składniki mogą odgrywać istotną rolę w kontrolowaniu przebiegu astmy. Za co odpowiada magnez? W jaki sposób jest powiązany z astmą?
Magnez a alergia
Astma to w większości przypadków efekt nadreaktywności układu odpornościowego na działanie określonego czynnika – alergenu. Wynikiem tego jest wzrost produkcji przeciwciał IgE, co wyzwala w organizmie szereg następstw, które potocznie określa się mianem ataku astmy. Mowa tu o skurczu oskrzeli, wzmożeniu napięcia mięśniówki dróg oddechowych i wzmożonej produkcji wydzieliny. W rezultacie następuje zmniejszenie drożności układu oddechowego astmatyka, a to powoduje m.in. duszność, ból w klatce piersiowej, spadek wydolności, bladość skóry twarzy.
Wedle aktualnego stanu wiedzy niedobory magnezu przyczyniają się do zwiększenia poziomu przeciwciał IgE w surowicy krwi. Przeciwciała ulegają połączeniu z receptorami komórek tucznych i bazofilów, co skutkuje wzmożeniem degranulacji tych struktur komórkowych. Proces degranulacji powoduje uwolnienie m.in. histaminy, która powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i wzrost ich przepuszczalności. Finalnym rezultatem może być np. rozwój zmian obrzękowych w obrębie dróg oddechowych, co stanowi jedną z przyczyn występowania duszności i zaburzonej drożności.
Rola magnezu w przeciwdziałaniu astmie
Zdaniem specjalistów magnez odgrywa niezwykle wartościową rolę w diecie astmatyka. Pierwiastkowi przypisuje się kilka bardzo ważnych właściwości, które mogą okazać się zbawienne w kontekście przeciwdziałania napadom astmatycznym.
Mowa tu o:
- wzrost wrażliwości oskrzeli na działanie metachnoliny
- rozkurczach mięśniówki gładkiej naczyń krwionośnych i oskrzeli
- zwiększeniu progu pobudliwości, co utrudnia możliwość skurczu mięśni gładkich
- ograniczeniu wydzielania acetylocholiny i histaminy, które potęgują reakcje alergiczne
- udział w procesie produkcji prostacyklin potęgujących rozszerzenie naczyń krwionośnych
- usprawnieniu wytwarzania tlenku azotu (NO) odpowiedzialnego za regulację przepływu krwi
Bardzo istotną informacją dla osób borykających się z problemem astmy jest fakt, że leki stosowane w kontrolowaniu choroby mogą przyczynić się do niedoboru magnezu. Wziewne beta2-mimetyki, które stanowią fundamentalny środek farmakologiczny dla astmatyków i powodują obniżenie poziomu magnezu we krwi.
W kontekście niedoboru magnezu warto też wspomnieć, że jego niedobór może powodować problemy z nastrojem. Niskie stężenie magnezu jest niezwykle często powiązane z nadmierną agresją, rozdrażnieniem czy wzmożonym odczuwaniem stresu. Z kolei negatywne emocje to jeden z czynników ryzyka dla astmatyków, które mogą spotęgować szansę występowania niespodziewanego napadu duszności.
Jak stosować magnez u astmatyka?
Mówiąc o stosowaniu magnezu w celu kontroli i leczenia astmy przeważnie wspomina się o postaci siarczanu. Dla uzyskania szybkiego efektu preferuje się użycie roztworów wstrzykiwanych domięśniowo – rezultat pojawia się mniej więcej około 60 minut od podania, a efekt terapeutyczny utrzymuje się przez kolejne 4 godziny. Szacuje się, że około 55% magnezu pozostaje w zjonizowanej postaci. Kuracje magnezowe powinny sprawdzić się przede wszystkim u otyłych astmatyków, u których niedobory magnezu są niezwykle częste i wynikają m.in. z nieprawidłowej diety czy upośledzenia zdolności organizmu do jego przyswajania (przeważnie wskutek kiepskiego stanu mikrobioty). Niemniej jednak zastrzyki z siarczanu magnezu to także dobre rozwiązanie dla astmatyków, którzy poszukują dodatkowego wsparcia dla farmakoterapii.
Bibliografia:
- Ревякина BA., et al. „Обеспеченность магнием и витамином В2 детей с бронхиальной астмой и ожирением.” Вопросы питания 2019, 88(3): 78-83.
- Bancerz B., et al. „Wpływ magnezu na zdrowie człowieka.” Przegląd Gastroenterologiczny 2012, 7(6): 359-366.
- Błach J., Nowacki W., Mazur A. „Wpływ magnezu na reakcje alergiczne skóry.” Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2007, 61: 548-554.
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=1742