Leki w astmie stanowią niezbędnik każdego chorego. Farmakoterapia ma nie tylko zapobiegać progresji choroby, ale i stanowić realne wsparcie wobec uciążliwych objawów m.in. nagłych napadów suchego kaszlu powodującego podrażnienie oskrzeli. Czy stosowanie syropów przeciwkaszlowych przy astmie to dobry pomysł? Po jaki syrop sięgnąć, a które produkty są bezwzględnie przeciwwskazane?

Jaki syrop na kaszel wybrać dla pacjenta z astmą oskrzelową?

Mogłoby się wydawać, że wybór syropu nie powinien stanowić większego problemu. W rzeczywistości sprawa nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać. Okazuje się, że dokuczliwy suchy kaszel nie może zostać złagodzony przy pomocy większości dedykowanych mu syropów. Syropy zawierające w składzie kodeinę i jej pochodne (np. Thiocodin), ambroksol (np. Mucosolvan), sulfogwajakol (np. Herbapect), acetylocysteinę (np. ACC Optima), bromheksynę (np. flegamina) czy dekstrometorfan (np. Wick MediNati) okazują się przeciwwskazane. Wynika to z faktu, że tego typu substancje czynne mogą spowodować skurcz oskrzeli u astmatyka. Tego typu działanie jest rzecz jasna realnym czynnikiem ryzyka ataku duszności, co stanowi zagrożenie dla życia.

To jednak nie oznacza, że astmatycy nie mają możliwości stosowania syropów na kaszel. W przypadku suchego kaszlu najlepszym i zarazem najbezpieczniejszym wyborem okażą się syropy roślinne. Przeważnie są to preparaty zawierające w składzie babkę lancetowatą, podbiał czy prawoślaz (np. Fiordatussi). Równie dobrym wyborem okaże się syrop zawierający butamirat, który oprócz ograniczenia kaszlu ma delikatne działanie rozkurczające na mięśnie oskrzeli (np. Supremin). Inną propozycją mogą być syropy z lewodropropizyną, które mają działanie antyhistaminowe i przeciwdziałające skurczom oskrzeli (np. Levosol).

U niektórych osób chorujących na astmę może dojść do kaszlu mokrego. Astma odznacza się nadmierną produkcją wydzieliny oddechowej, która może być trudna do odkrztuszenia dla chorego i – co gorsza – prowadzić do wtórnych infekcji. W związku z tym nic nie stoi na przeszkodzie, aby astmatycy stosowali syropy na mokry kaszel – dobrym wyborem będą preparaty na bazie bluszczu (np. Hederasal) o właściwościach rozkurczających oskrzela.
Należy jednak pamiętać, że choć większość syropów jest dostępna bez recepty, to decyzja o ich wdrożeniu do leczenia należy do lekarza prowadzącego.

Syrop czy inhalacje – co będzie lepsze?

Zdecydowanie częściej polecanym rozwiązaniem w przypadku astmy są inhalacje solą fizjologiczną i/lub z dodatkiem różnorodnych olejków eterycznych (np. rozmarynu, sosny czy tymianku). Powodem, dla którego częściej rekomendowane są inhalacje, jest fakt, że omijają układ pokarmowy i oddziałują bezpośrednio na drogi oddechowe. Zalety te są znane z wziewnych leków przeciwastmatycznych, które są podstawą leczenia farmakologicznego.

Glikokortykosteroidy – najważniejsze leki na astmę

Bez względu na stosowany syrop nie można zapominać, że najważniejszym punktem farmakoterapii kaszlu i innych objawów astmy są leki złożone. Głównie mowa tu o glikokortykosteroidach (np. beklometazon), które dzięki swoim przeciwzapalnym właściwościom pozwalają na kontrolowanie choroby i ograniczenie ryzyka kolejnego napadu duszności. Oprócz glikokortykosteroidów istotną rolę odgrywają agoniści receptorów beta-adrenergicznych, czyli tzw. beta2-mimetyki. Krótko działające (np. salbutamol) pozwalają na doraźne przeciwdziałanie atakowi kaszlu, natomiast te o długim działaniu (np. salmeterol) wspierają glikokortykosteroidy w minimalizacji dalszej progresji choroby i jej objawów.

Bibliografia:

1. Balińska-Miśkiewicz W. „Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej u osób dorosłych.” Farmacja Polska 2009, 65(11): 793-803.
2. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=146
3. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=3943
4. https://herbapol.pl/wp-content/uploads/2013/12/ChPL-Hederasal.pdf
5. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/39403/characteristic
6. https://www.gdziepolek.pl/opinie-i-pytania/31442/ectodose-jakie-leki-wykrztusne-i-przeciwkaszlowe-moze-stosowac-osoba-chora-na-astme-a-jakich-powinna